اداره‌ی ملی محیط زیست و وزارت صحت عامه/ بهداشت افغانستان، تخمین می‌زنند که سالانه دست‌کم 78 تا 80هزار نفر در کشور که بیش‌تر شان کودکان استند، در نتیجه آلودگی هوا و استفاده از آب آلوده، جان شان را از دست می‌دهند.
با گذشت هر سال، تلاش بشر برای مبارزه با دشمن پنهانی که همه‌ساله سبب مرگ بیش از ۷ میلیون انسان در سراسر جهان میشود، افزایش می‌یابد. این دشمن پنهان؛ اما کشنده، آلودگی هوا است که با افزایش تعداد جمعیت، بیش‌تر و بیش‌تر میشود. بر اساس گزارش رسانه‌های بین‌المللی، در حال حاضر بیش از ۹۱ درصد جمعیت جهان، روزانه در معرض آلودگی شدید هوا قرار دارند و زندگی‌شان با خطر جدی روبه‌رو است.
رسانه‌های خارجی، آلودگی هوا را به عنوان بزرگ‌ترین خطر زیست‌محیطی برای سلامت زنده‌جان‌ها به ویژه انسان به معرفی گرفته اند. پیش‌بینی جهانی، نشان می‌دهد که امروزه آلودگی هوا عامل مرگ زودرس بیش‌تر از ۷ میلیون انسان در جهان است و به عنوان چهارمین علت مرگ‌ومیر زودرس در جهان شناخته میشود.
هرچند بشر در عرصه‌های مختلف فناری به پیش‌رفت‌های زیادی دست یافته است؛ اما هنوزهم در بخش محیط‌زیستی و بحران تغییرات اقلیمی، با چالش‌های زیادی روبه‌رو است؛ این چالش‌ها به اندازه‌ا‌ی جدی است که حیات بشر و کره‌ی زمین را با خطر مواجه می‌کند.
با این حال، شماری از کشورهایی که در بسیاری از بخش‌های دیگر زندگی‌شان به خودکفایی رسیده اند، برای مبارزه با این مشکل جهانی آستین بالا زده و این مسأله را به عنوان یکی از گفتمان‌های جدی و اساسی در سیاست کلان کشور شان بدل ساخته است. در حال حاضر، رژیم‌های مختلف حقوقی و کنوانسیون‌های جهانی زیادی در این خصوص میان کشورها شکل گرفته است. با آنکه موضوع آلودگی محیط زیست یک مشکل کلان است؛ اما از آنجایی که بشر تازه متوجه این خطر مرگ‌بار شده است، آن‌را زیاد جدی نمی‌گیرد و جزو اولویت‌های دوم برای کشورها است. در صورتی که مشکلی به میان می‌آید، کشورها برای حل آن سکوت اختیار کرده و از کنار آن به راحتی عبور می‌کنند.
با این حال، محیط‌زیست و زمین بیش‌تر از هر زمان دیگر در معرض خطر قرار دارد. گرمایش زمین، تغییرات اقلیمی، آلودگی‌های محیط‌زیستی-هوا، صدا، خاک و آب- آرامش بشر را متأثر کرده؛ اما این تغییرات و آسیب‌ها در کشورهای روبه‌ترقی بیش‌تر احساس میشود.
از آنجایی که افغانستان از جمله‌ی کشورهای روبه‌ترقی به شمار می‌رود، نگرانی‌ها از آلودگی هوا و تغییرات محیط زیست به شدت در حال افزایش است. استفاده‌ی بی‌رویه از مواد سوختی و آب در کلان شهرها و روستاها، سبب شده که این معضل با گذشت هر روز بیش و بیش‌تر شود.
اداره‌ی ملی محیط زیست و وزارت صحت عامه‌ی افغانستان، تخمین می‌زنند که سالانه دست‌کم ۷۸ تا ۸۰هزار نفر در کشور که بیش‌تر شان کودکان استند، در نتیجه‌ی آلودگی هوا و استفاده از آب آلوده، جان شان را از دست می‌دهند.
هم‌چنان گفته میشود که سالانه تنها دو هزار ۵۰۰ تا ۴هزار نفر در شهر کابل به دلیل آلودگی هوا، به امراض مختلف تنفسی مبتلا می‌شوند که از این میان، ۱۸۰۰ تا ۳ هزار نفر جان می‌دهند.
این در حالی است که روزنامه‌ی صبح کابل، زمستان سال پار، گزارشی تحقیقی‌ای را به نشر رساند که نشان می‌دهد که از آغاز سال گذشته‌ی خورشیدی، به طور اوسط، روزانه ۳۰۰ موتر ۳۰ تنی از معادن زغال سنگ شمال، برای انتقال زغال سنگ به کلان‌شهرهای افغانستان بارگیری شده و از این میان، ۸۰ درصد آن به کابل انتقال داده شده است.
بر اساس این گزارش، در هفت ماه سال گذشته، ۲ میلیون و ۲۵۱ هزار تن زغال سنگ به کلان‌شهرهای افغانستان انتقال داده شده که از این میان، ۸۰ درصد این زغال سنگ (حدود ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار و ۸۰۰ تن) به کابل آورده شده است.
در همین حال، مسؤولان اداره‌ی ملی حفاظت از محیط زیست، می‌گویند که آن‌ها نزدیک به ۴هزار و ۵۰۰ عامل آلوده‌کننده‌ی هوا را تنها در شهر کابل شناسایی کرده اند. کابل، شهری که جمعیت آن حدود چهار تا پنج‌میلیون نفر تخمین زده شده، ۲۲ ناحیه دارد و به‌طور اوسط در هر یک کیلومتر مربع آن، ۷هزار و ۹۰۷ نفر زندگی می‌کنند. روزنامه‌ی گاردین در سال ۲۰۱۴، شهر کابل را به‌عنوان پنجمین شهر روبه‌رشد در جهان شناسایی کرده‌است.
همین اکنون نیز، نهادهای تشخیص‌دهنده‌ی آلودگی هوا، شهر کابل را به عنوان یکی از سه شهر آلوده‌ی جهان اعلام کردند. در کنار مشکل‌های چون فقر، ناامنی، بی‌سوادی و بی‌کاری، آلودگی هوا نیز به عنوان یکی از جدی‌ترین مشکلاتی بدل شده که پایتخت‌نشینان با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند و هردم زندگی‌شان را با خطر مرگ مواجه کرده است.
جدی‌ترین عامل‌های آلودگی هوا در شهر کابل
بر اساس گفته‌های نهادهای صحی داخلی و بین‌المللی، موارد زیر از مهم‌ترین عواملی است که گفته میشود سبب افزایش مشکلات محیط‌زیستی به ویژه آلودگی هوا شده است:
۱: عدم رعایت قانون، مقرارت و پالیسی محیط زیست.
۲: سوخت غیرمعیاری چون تیل بی‌کیفیت، استفاده از تایر، چوب، زغال سنگ و دیگر سوخت‌های بی‌کیفیت.
۳: غیرمعیاری‌بودن جاد دها (خام‌بودن جادهها، کم‌عرض‌بودن جادهها، بندش برخی جادهها به دلیل‌های مختلف).
۴: نبود سیستم منظم کانالیزسیون (جمع‌شدن آب در کنار جادهها).
۵: نبود فضای سبز و اعمار منزل‌های مسکونی در کوه‌های اطراف شهر.
۶: عدم همکاری مردم در جلوگیری از آلوده‌شدن هوا.
۷: نبود سیستم منظم حمل و نقل جمعی و استفاده‌ی بیش ازحد از وسایل نقلیه‌ی انفرادی و نبود ایستگاه برای وسایل نقلیه.
۸: انبار زباله‌ها به گونه‌ی گسترده در داخل شهر.
۹: نبود سیستم بازیافت زباله‌ها یا Recycling.
پیش از این، شهرداری کابل نیز، گفته است که روزانه در شهر کابل، ۲۸۰۰ تا ۳۰۰۰ تن زباله تولید میشود اما؛ شهرداری کابل تنها ۱۵۰۰ تا ۱۸۰۰ تن آن را می‌تواند انتقال دهد. با این حساب، روزانه ۱۰۰ تن زباله دیگر بدون انتقال باقی می‌ماند.
معلومات این اداره، نشان می‌ده که در کل ۲۰۰۰ زباله‌دانی در شهر کابل توزیع شده که از این میان۵۰۰ تای آن هفت‌متر مکعبه و ۱۵۰۰تای آن یک متر مکعبه است. به گفته‌ی مسئولان این اداره، کارمندان شهرداری کابل، در دو شیفت- روز و شب- کار می‌کنند تا زباله‌های شهری را جمع‌آوری و آن را به گزک انتقال دهند.
با این همه، زمین هرروز شاهد افزایش سرسام‌آور جمعیت است و در کنار آن، طبیعت همیشه سرکش می‌باشد و رام‌کردن آن به راهبردهای سنجیده‌شده و زمان کافی نیاز دارد. پیشنهاد میشود که دولت‌ها باید تا قبل از آن که دیر شود، اقدام کنند و برای برطرف‌کردن این مشکل چاره‌ای پیدا کنند؛ زیرا زمین هر روز آلوده‌تر میشود، پس و نیازمند برنامه‌های طولانی‌مدت و مؤثر در این بخش است.
گزارش‌گر: شریفه رمضانی، دانشجوی رشته خبرنگاری دانشگاه کابل
منبع: روزنامه صبح کابل
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/22360
تگ ها:
جسد بیسر یک زن جوان در غرب کابل پیدا شد+عکس
